NCERT Solutions for Class 8 Social Science Civics Chapter 8 Confronting Marginalisation (Hindi Medium)

 เคชाเค เค—เคค เคช्เคฐเคถ्เคจ

เคช्เคฐเคถ्เคจ 1.
เค†เคชเค•ी เคฐाเคฏ เคฎें เคฆเคฒिเคคों เค”เคฐ เค†เคฆिเคตाเคธिเคฏों เค•ो เคธाเคฎाเคœिเค• เคจ्เคฏाเคฏ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค†เคฐเค•्เคทเคฃ เค‡เคคเคจा เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เค•्เคฏों เคนै। เค‡เคธเค•ा เคเค• เค•ाเคฐเคฃ เคฌเคคाเค‡เค। [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-97]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคฆเคฒिเคคों เค”เคฐ เค†เคฆिเคตाเคธिเคฏों เค•ो เคธाเคฎाเคœिเค• เคจ्เคฏाเคฏ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค†เคฐเค•्เคทเคฃ เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนैं, เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคธी เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคธเคฎाเคœ เคฎें เคต्เคฏाเคช्เคค เค…เคธเคฎाเคจเคคा เค•ो เคฆूเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 2.
เค•्เคฏा เค†เคชเค•ो เคเคธा เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคฐเคฒเคฎ เค•ो เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคฐเคธ्เคฎ เคจिเคญाเคจे เค•े เคฒिเค เคœिเคธ เคคเคฐเคน เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคฐเคนा เคฅा, เคตเคน เค‰เคธเค•े เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ा เคนเคจเคจ เคฅा? [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏ़เคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-99]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคฆเคฒिเคค เคœाเคคि เค•ा เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฐเคค्เคจเคฎ เค•ो เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคฐเคธ्เคฎ เคจिเคญाเคจे เค•े เคฒिเค เคœिเคธ เคคเคฐเคน เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคฐเคนा। เคฅा เคตเคน เค‰เคธเค•े เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ा เคนเคจเคจ เคนै, เค•्เคฏोंเค•ि เคธंเคตिเคงाเคจ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคฆेเคถ เค•े เคธเคญी เคจाเค—เคฐिเค• เคธเคฎाเคจ เคนै।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 3.
เค†เคชเค•ो เคเคธा เค•्เคฏों เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เคฆเคฒिเคค เคชเคฐिเคตाเคฐ เคถเค•्เคคिเคถाเคฒी เคœाเคคिเคฏों เค•े เค—ुเคธ्เคธे เค•ी เค†เคถंเค•ा เคธे เคกเคฐे เคนुเค เคฅे? (เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-99]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคฆเคฒिเคคों เค•ी เคฐोเคœी-เคฐोเคŸी (เค†เคœीเคตिเค•ा) เคธเคตเคฐ्เคฃो เค•े เค–ेเคค-เค–เคฒिเคฏाเคจों เคชเคฐ เค•ाเคฎ เค•เคฐเคจे เคธे เคšเคฒเคคी เคฅी เค‰เคจเค•ो เคกเคฐ เคฅा เค•ि เคฏเคฆि เคธเคตเคฐ्เคฃ เค—ुเคธ्เคธा เคนो เค—เค เคคो เคตे เค‰เคจ्เคนें เค•ाเคฎ เคฆेเคจा เคฌंเคฆ เค•เคฐ เคฆेเคคे। เคคो เคตे เค•्เคฏा เค–ाเคँเค—े? เคœिंเคฆเค—ी เค•ैเคธे เคšเคฒेเค—ी?

เคช्เคฐเคถ्เคจ 4.
เค•्เคฏा เค†เคช 1989 เค•े เค•ाเคจूเคจ เค•े เคฆो เคช्เคฐाเคตเคงाเคจों เค•ा เค‰เคฒ्เคฒेเค– เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं? [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-100)
เค‰เคค्เคคเคฐ
1989 เค•े เค•ाเคจूเคจ เค•े เคฆो เคช्เคฐाเคตเคงाเคจ

  1. เค…เค—เคฐ เค•ोเคˆ เคญी เคต्เคฏเค•्เคคि เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœाเคคि เคฏा เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœเคจเคœाเคคि เค•े เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เค†เคฌंเคŸिเคค เค•ी เค—เคˆ เคฏा เค‰เคธเค•े เคธ्เคตाเคฎिเคค्เคต เคตाเคฒी เคœเคฎीเคจ เคชเคฐ เค•เคฌ्เคœा เค•เคฐเคคा เคนै เคฏा เค–ेเคคी เค•เคฐเคคा เคนै เคฏा เค‰เคธे เค…เคชเคจे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคธ्เคฅाเคจांเคคเคฐिเคค เค•เคฐเคตा เคฒेเคคा เคนै เคคो เค‰เคธे เคธเคœा เคฆी เคœाเคเค—ी।
  2. เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœाเคคि เคฏा เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœเคจเคœाเคคि เค•े เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เค•ोเคˆ เค…เค–ाเคฆ्เคฏ เค…เคฅเคตा เค—ंเคฆा เคชเคฆाเคฐ्เคฅ เคชीเคจे เคฏा เค–ाเคจे เค•े เคฒिเค เคตिเคตเคถ เค•เคฐเคคे เคนैं।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 5.
เคถเคฌ्เคฆ เคธंเค•เคฒเคจ เค•ो เคฆेเค–ें เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เคฒिเค–ें เค•ि ‘เคจैเคคिเค• เคฐूเคช เคธे เคจिเคฆเคจीเคฏ’ เคชเคฆ เค•ा เค†เคช เค•्เคฏा เคฎเคคเคฒเคฌ เคธเคฎเคเคคे เคนैं? [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-100]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคจैเคคिเค• เคฐूเคช เคธे เคจिंเคฆเคจीเคฏ-
เคตเคน เค•ाเคฐ्เคฏ เคœो เคธเคฎाเคœ เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคตीเค•ृเคค เคจ เคนो।
เค…เคฅเคตा
เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ा เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคฏा เค•ृเคค्เคฏ เค•เคฐเคจा เคœो เคธเคฎाเคœ เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•िเค เค—เค เคจैเคคिเค• เคฎूเคฒ्เคฏों เค•ा เค‰เคฒ्เคฒंเค˜เคจ เค•เคฐเคคा เคนै।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 6.
เคธिเคฐ เคชเคฐ เคฎैเคฒा เค‰เค ाเคจे เค•ा เค†เคช เค•्เคฏा เค…เคฐ्เคฅ เคธเคฎเคเคคे เคนैं? [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค•ं เคชेเคœ-101]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคธिเคฐ เคชเคฐ เคฎैเคฒा เค‰เค ाเคจे เค•ा เค…เคฐ्เคฅ
เคฎเคจुเคท्เคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคाเคกू, เคŸीเคจ เค”เคฐ เคŸोเค•เคฐिเคฏों เค•े เคธเคนाเคฐे เคชเคถुเค“ं เค”เคฐ เค‡ंเคธाเคจों เค•े เคฎเคฒเคฎूเคค्เคฐ เค•ो เค‰เค ाเค•เคฐ เค िเค•ाเคจे เคฒเค—ाเคจा।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 7.
เคเคจ.เคธी.เคˆ.เค†เคฐ.เคŸी. เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ 14 เคชเคฐ เคฆिเค เค—เค เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ी เคธूเคšी เค•ो เคฆोเคฌाเคฐा เคชเคข़े เค”เคฐ เคเคธे เคฆो เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ा เค‰เคฒ्เคฒेเค– เค•เคฐें เคœिเคจเค•ो เค‡เคธ เคช्เคฐเคฅा เค•े เคœเคฐिเค เค‰เคฒ्เคฒंเค˜เคจ เคนो เคฐเคนा เคนै। [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-101]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคธिเคฐ เคชเคฐ เคฎैเคฒा เค‰เค ाเคจे เค•ा เค•ाเคฐ्เคฏ เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เคฆो เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ा เค‰เคฒ्เคฒंเค˜เคจ เคนै

  1. เคธเคฎाเคจเคคा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ।
  2. เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 8.
เคธเคซ़ाเคˆ เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เค†ंเคฆोเคฒเคจ เคจे 2003 เคฎें เคœเคจเคนिเคค เคฏाเคšिเค•ा เค•्เคฏों เคฆाเคฏเคฐ เค•ी? เค…เคชเคจी เคฏाเคšिเค•ा เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•िเคธ เคชเคฐ เค†เคชเคค्เคคि เคต्เคฏเค•्เคค เค•ी เคฅी? [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-101]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคœเคจเคนिเคค เคฏाเคšिเค•ा เคฆाเคฏเคฐ เค•เคฐเคจे เค•ा เค•ाเคฐเคฃ

  1. 1993 เคฎें เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เคเคฎ्เคฒॉเคฏเคฎेंเคŸ เค†เคซ เคฎैเคจ्เคฏुเค…เคฒ เคธ्เค•ेเคตेंเคœเคฐ्เคธ เคंเคก เค•ंเคธ्เคŸ्เคฐเค•्เคถเคจ เค‘เคซ เคก्เคฐाเคˆ เคฒैเคŸ्เคฐीเคจ्เคธ เคเค•्เคŸ-1993 เคชाเคฐिเคค เค•िเคฏा เคฅा। เค‡เคธ เค•ाเคจूเคจ เคจे เคธिเคฐ เคชเคฐ เคฎैเคฒा เค‰เค ाเคจे เค•ी เคช्เคฐเคฅा เคชเคฐ เคช्เคฐเคคिเคฌंเคง เคฒเค—ा เคฆिเคฏा เคฅा।
  2. เค‡เคธ เค•ाเคจूเคจ เค•े เคฌाเคฆ เคญी เคฏเคน เคช्เคฐเคฅा 2003 เคฎें เคญी เคœाเคฐी เคฅी।
  3. เคธเคซाเคˆ เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐी เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•ो เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•े เค‰เคฒ्เคฒंเค˜เคจ เคชเคฐ เค†เคชเคค्เคคि เคฅी।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 9.
2005 เคฎें เค‡เคธ เคฏाเคšिเค•ा เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคธเคฐ्เคตोเคš्เคš เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏ เคจे เค•्เคฏा เค•िเคฏा? [เคเคจเคธीเคˆเค†เคฐเคŸी เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคชेเคœ-101]
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคธเคฐ्เคตोเคš्เคš เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏ เค•ा เค†เคฆेเคถ

  1. เค•ेंเคฆ्เคฐ เคต เคฐाเคœ्เคฏ เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•े เคธเคญी เคตिเคญाเค— เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ 6 เคฎाเคน เค•े เค…ंเคฆเคฐ เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ी เคธเคš्เคšाเคˆ เค•ा เคชเคคा เคฒเค—ाเคँ।
  2. เคฏเคฆि เคช्เคฐเคฅा เค…เคญी เคญी เคช्เคฐเคšเคฒเคจ เคฎें เคชाเคˆ เคœाเคคी เคนै เคคो เคธंเคฌंเคงिเคค เคธเคฐเค•ाเคฐी เคตिเคญाเค— เคเคธे เคฒोเค—ों เค•ी เคฎुเค•्เคคि เค”เคฐ เคชुเคจเคฐ्เคตाเคธ เค•े เคฒिเค เคเค• เคธเคฎเคฏเคฌเคฆ्เคง เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคคैเคฏाเคฐ เค•เคฐें।

เคคाเคฒिเค•ा เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคช्เคฐเคถ्เคจ

เคช्เคฐเคถ्เคจ 1.

เค‰เคค्เคคเคฐ

เคช्เคฐเคถ्เคจ-เค…เคญ्เคฏाเคธ

( เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค• เคธे)

เคช्เคฐเคถ्เคจ 1.
เคฆो เคเคธे เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐ เคฌเคคाเค‡เค เคœिเคจเค•ा เคฆเคฒिเคค เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคช्เคฐเคคिเคท्เค ाเคชूเคฐ्เคฃ เค”เคฐ เคธเคฎเคคाเคชเคฐเค• เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคชเคฐ เคœोเคฐ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเค เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं। เค‡เคธ เคธเคตाเคฒ เค•ा เคœเคตाเคฌ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเค เคชृเคท्เค  14 เคชเคฐ เคฆिเค เค—เค เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ो เคฆोเคฌाเคฐा เคชเคข़िเค।
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคเคธे เคฆो เคฎौเคฒिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐ เคœिเคจเค•ा เคฆเคฒिเคค เคธเคฎुเคฆाเคฏ เคช्เคฐเคคिเคท्เค ाเคชूเคฐ्เคฃ เค”เคฐ เคธเคฎเคคाเคชเคฐเค• เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคชเคฐ เคœोเคฐ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं-

  1. เคธเคฎाเคจเคคा เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ
  2. เคถोเคทเคฃ เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เค…เคงिเค•ाเคฐ

เคช्เคฐเคถ्เคจ 2.
เคฐเคค्เคจเคฎ เค•ी เค•เคนाเคจी เค”เคฐ 1989 เค•े เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœाเคคि เคเคตं เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœเคจเคœाเคคि (เค…เคค्เคฏाเคšाเคฐ เคจिเคตाเคฐเคฃ) เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ เค•े เคช्เคฐाเคตเคงाเคจों เค•ो เคฆोเคฌाเคฐा เคชเคขिเค। เค…เคฌ เคเค• เค•ाเคฐเคฃ เคฌเคคाเค‡เค เค•ि เคฐเคค्เคจเคฎ เคจे เค‡เคธी เค•ाเคจूเคจ เค•े เคคเคนเคค เคถिเค•ाเคฏเคค เค•्เคฏों เคฆเคฐ्เคœ เค•เคฐाเคˆ।।
เค‰เคค्เคคเคฐ
เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœाเคคि เคเคตं เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœเคจเคœाเคคि เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ, 1989-

  1. เคฐเคค्เคจเคฎ เค•ो เคชुเคœाเคฐिเคฏों เค•े เคชैเคฐों เค•े เคงोเคตเคจ เค•े เคชाเคจी เคธे เคจเคนाเคจे เค•े เคฒिเค เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคฐเคนा เคฅा।
  2. เค‡เคธ เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœाเคคि เคเคตं เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœเคจเคœाเคคि เค•े เค•िเคธी เคญी เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เค•ोเคˆ เคเคธा เค•ृเคค्เคฏ (เค•ाเคฐ्เคฏ) เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•เคฐเคจा เคœो เคฎाเคจเคตीเคฏ เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เค•े เค…เคจुเคฐूเคช เคจเคนीं เคนै เค…เคชเคฐाเคง เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै।
  3. เคฐเคค्เคจเคฎ เคจे เค‡เคธीเคฒिเค เค‡เคธ เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ เค•े เค…ंเคคเคฐ्เค—เคค เคถिเค•ाเคฏเคค เคฆเคฐ्เคœ เค•เคฐाเคˆ।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 3.
เคธी.เค•े. เคœाเคจू เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค†เคฆिเคตाเคธी เค•ाเคฐ्เคฏเค•เคฐ्เคคाเค“ं เค•ो เคเคธा เค•्เคฏों เคฒเค—เคคा เคนै เค•ि เค†เคฆिเคตाเคธी เคญी เค…เคชเคจे เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคธंเคธाเคงเคจों เค•े เค›ीเคจे เคœाเคจे เค•े เค–िเคฒाเคซ़ 1989 เค•े เค‡เคธ เค•ाเคจूเคจ เค•ा เค‡เคธ्เคคेเคฎाเคฒ เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं? เค‡เคธ เค•ाเคจूเคจ เค•े เคช्เคฐाเคตเคงाเคจों เคฎें เคเคธा เค•्เคฏा เค–ाเคธ เคนै เคœो เค‰เคจเค•ी เคฎाเคจ्เคฏเคคा เค•ो เคชुเคท्เคŸ เค•เคฐเคคा เคนै?
เค‰เคค्เคคเคฐ
เคธी. เค•े. เคœाเคจू เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค†เคฆिเคตाเคธी เค•ाเคฐ्เคฏเค•เคฐ्เคคाเค“ं เค•ी เคธोเคš เค•ा เค•ाเคฐเคฃ-

  1. 1989 เค•े เค•ाเคจूเคจ เค•ा เคเค• เคช्เคฐाเคตเคงाเคจ เคฏเคน เคญी เคนै เค•ि เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœाเคคि เคฏा เค…เคจुเคธूเคšिเคค เคœเคจเคœाเคคि เค•े เค•िเคธी
    เคต्เคฏเค•्เคคि เค•े เคจाเคฎ เคชเคฐ เค†เคตंเคŸिเคค เค•ी เค—เคˆ เคฏा เค‰เคธเค•े เคธ्เคตाเคฎिเคค्เคต เคตाเคฒी เคœเคฎीเคจ เคชเคฐ เค•ोเคˆ เคต्เคฏเค•्เคคि เค•เคฌ्เคœा เค•เคฐเคคा เคนै เคฏा เค–ेเคคी เค•เคฐเคคा เคนै เคฏा เค‰เคธे เค…เคชเคจे เคจाเคฎ เคชเคฐ เคธ्เคฅाเคจांเคคเคฐिเคค เค•เคฐเคตा เคฒेเคคा เคนै เคคो เค‰เคธे เคธเคœा เคฆी เคœाเคเค—ी।
  2. เค‡เคธी เค•ाเคฐเคฃ เคธी. เค•े. เคœाเคจू เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เค†เคฆिเคตाเคธी เค•ाเคฐ्เคฏเค•เคฐ्เคคाเค“ं เค•ो เคฒเค—ा เค•ि เคตे เค…เคชเคจे เคชเคฐंเคชเคฐाเค—เคค เคธंเคธाเคงเคจों เค•े เค›ीเคจे เคœाเคจे เค•े เค–िเคฒाเคซ 1989 เค•े เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐ เคธเค•เคคे เคนैं।

เคช्เคฐเคถ्เคจ 4.
เค‡เคธ เค‡เค•ाเคˆ เคฎें เคฆी เค—เคˆ เค•เคตिเคคाเคँ เค”เคฐ เค—ीเคค เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคตिเคญिเคจ्เคจ เคต्เคฏเค•्เคคि เค”เคฐ เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค…เคชเคจी เคธोเคš, เค…เคชเคจे เค—ुเคธ्เคธे เค”เคฐ เค…เคชเคจे เคฆुเค–ों เค•ो เค•िเคธ-เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคธे เค…เคญिเคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคคे เคนैं। เค…เคชเคจी เค•เค•्เคทा เคฎें เคฏे เคฆो เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ीเคœिเค-
(เค•) เคเค• เคเคธी เค•เคตिเคคा เค–ोเคœिเค เคœिเคธเคฎें เค•िเคธी เคธाเคฎाเคœिเค• เคฎुเคฆ्เคฆे เค•ी เคšเคฐ्เคšा เค•ी เค—เคˆ เคนै। เค‰เคธे เค…เคชเคจे เคธเคนเคชाเค िเคฏों เค•े เคธाเคฎเคจे เคชेเคถ เค•ीเคœिเค। เคฆो เคฏा เค…เคงिเค• เค•เคตिเคคाเคँ เคฒेเค•เคฐ เค›ोเคŸे-เค›ोเคŸे เคธเคฎूเคนों เคฎें เคฌँเคŸ เคœाเค‡เค เค”เคฐ เค‰เคจ เค•เคตिเคคाเค“ं เคชเคฐ เคšเคฐ्เคšा เค•ीเคœिเค। เคฆेเค–ें เค•ि เค•เคตि เคจे เค•्เคฏा เค•เคนเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•िเคฏा เคนै।
(เค–) เค…เคชเคจे เค‡เคฒाเค•े เคฎें เค•िเคธी เคเค• เคนाเคถिเคฏाเคˆ เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ा เคชเคคा เคฒเค—ाเค‡เค। เคฎाเคจ เคฒीเคœिเค เค•ि เค†เคช เค‰เคธ เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•े เคธเคฆเคธ्เคฏ เคนैं। เค…เคฌ เค‡เคธ เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•े เคธเคฆเคธ्เคฏ เค•ी เคนैเคธिเคฏเคค เคธे เค…เคชเคจी เคญाเคตเคจाเค“ं เค•ो เคต्เคฏเค•्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค•ोเคˆ เค•เคตिเคคा เคฏा เค—ीเคค เคฒिเค–िเค เคฏा เคชोเคธ्เคŸเคฐ เค†เคฆि เคฌเคจाเค‡เค।
เค‰เคค्เคคเคฐ
(เค•) เคตिเคฆ्เคฏाเคฐ्เคฅी เคธ्เคตเคฏं เค•เคฐें।
(เค–) เคตिเคฆ्เคฏाเคฐ्เคฅी เคธ्เคตเคฏं เค•เคฐें।

0 comments: