NCERT Solutions for Class 9 Social Science History Chapter 3 Nazism and the Rise of Hitler (Hindi Medium)
These Solutions are part of NCERT Solutions for Class 9 Social Science in Hindi Medium. Here we have given NCERT Solutions for Class 9 Social Science History Chapter 3 Nazism and the Rise of Hitler.
เคช्เคฐเคถ्เคจ เค เคญ्เคฏाเคธ
เคชाเค ्เคฏเคชुเคธ्เคคเค เคธे
เคช्เคฐเคถ्เคจ 1. เคตाเคเคฎเคฐ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคे เคธाเคฎเคจे เค्เคฏा เคธเคฎเคธ्เคฏाเคँ เคฅीं ?
เคเคค्เคคเคฐ : เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคे เค ंเคค เคฎें เคธाเคฎ्เคฐाเค्เคฏเคตाเคฆी เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคนाเคฐ เคे เคฌाเคฆ เคธเคฎ्เคฐाเค เคेเคเคฐ เคตिเคฒिเคฏเคฎ เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เค เคชเคจी
เคाเคจ เคฌเคाเคจे เคे เคฒिเค เคนॉเคฒैเคฃ्เคก เคญाเค เคเคฏा। เคเคธ เค เคตเคธเคฐ เคा เคฒाเคญ เคเค ाเคคे เคนुเค เคธंเคธเคฆीเคฏ เคฆเคฒ เคตाเคเคฎเคฐ เคฎें เคฎिเคฒे เคเคฐ เคจเคตंเคฌเคฐ 1918 เคฎें เคตाเคเคฎเคฐ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคจाเคฎ เคธे เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคเค เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคी। เคเคธ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคो เคเคฐ्เคฎเคจों เคฆ्เคตाเคฐा เค เค्เคी เคคเคฐเคน เคธे เคธ्เคตीเคाเคฐ เคจเคนीं เคिเคฏा เคเคฏा เค्เคฏोंเคि เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคเคฐ्เคฎเคจों เคी เคนाเคฐ เคे เคฌाเคฆ เคฎिเคค्เคฐ เคธेเคจाเคं เคจे เคเคธे เคเคฐ्เคฎเคจों เคชเคฐ เคฅोเคชा เคฅा।
เคตเคฐ्เคธाเคฏ เคी เคฎिเคค्เคฐ เคฆेเคถों เคे เคธाเคฅ เคธंเคงि เคฌเคนुเคค เคเค ोเคฐ เคเคตं เค เคชเคฎाเคจเคเคจเค เคฅी। เคเคธ เคธंเคงि เคे เค เคจुเคธाเคฐ เคเคฐ्เคฎเคจी เคจे เค เคชเคจे เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคชाเคฐ เคे เคเคชเคจिเคตेเคถ, 13 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคญू–เคญाเค, 75 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคฒौเคน เคญंเคกाเคฐ, 26 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคोเคฏเคฒा เคญंเคกाเคฐ เคซ्เคฐांเคธ, เคชोเคฒैเคฃ्เคก, เคกेเคจเคฎाเคฐ्เค เคเคฐ เคฒिเคฅुเคเคจिเคฏा เคे เคนเคตाเคฒे เคเคฐเคจे เคชเคก़े। เคฎिเคค्เคฐ เคถเค्เคคिเคฏों เคจे เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคถเค्เคคिเคฏां เคเคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคธเคी เคธेเคจा เคญंเค เคเคฐ เคฆी। เคเคธเคฒिเค เคเคธ เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคी เคฌเคฆเคจाเคฎी เคนुเค เคเคฐ เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคธे เคนी เคฏเคน เค เคชเคจे เคนी เคฒोเคों เคฎें เค เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคนो เคเคฏा। เคฌเคนुเคค เคธे เคเคฐ्เคฎเคจเคตाเคธिเคฏों เคจे เคจเค เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคो เคนी เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคชเคฐाเคเคฏ เคคเคฅा เคตเคฐ्เคธाเคฏ เคฎें เค เคชเคฎाเคจ เคा เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคฎाเคจा।
เคตाเคเคฎเคฐ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคฒोเค เคैเคธे เคธเคฎाเคเคตाเคฆी, เคैเคฅोเคฒिเค, เคกेเคฎोเค्เคฐेเค เคเคฆि เคเคธเคी เคเคฎเคोเคฐ เคธ्เคฅिเคคि เคे เคाเคฐเคฃ เคเคจ्เคเคฐเคตेเคिเคต เคจेเคถเคจเคฒिเคธ्เค เคธเคฐ्เคเคฒ เคा เคเคธाเคจ เคจिเคถाเคจा เคฌเคจ เคเค।
เคเคฐ्เคฎเคจी เคจे เคฏुเคฆ्เคง เคฌเคก़े เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคเคฃ เคฒेเคเคฐ เคฒเคก़ा เคฅा เคเคฐ เคเคธे เคฏुเคฆ्เคง เคा เคนเคฐเคाเคจा เคธोเคจे เคे เคฐूเคช เคฎें เคฆेเคจा เคชเคก़ा। เคเคฐ्เคเคฐ เคธोเคจे เคे เคญंเคกाเคฐों, เคธंเคธाเคงเคจों เคी เคเคฎी เคคเคฅा เคฒाเคाเคฐ เคเคฐ्เคฅिเค เคนाเคฒाเคค เคे เคเคฒเคคे เคตाเคเคฎเคฐ เคเคฃเคคंเคค्เคฐ เคนเคฐ्เคाเคจा เคฆे เคชाเคจे เคी เคธ्เคฅिเคคि เคฎें เคจเคนीं เคฐเคน เคเคฏा เคฅा। เคเคธ เคนाเคฒाเคค เคฎें เคจเคตเคाเคค เคเคฃเคคंเคค्เคฐ เคो เคเคธเคे เคชเคก़ोเคธी เคฆेเคถों เคे เคตिเคฐोเคง เคा เคธाเคฎเคจा เคเคฐเคจा เคชเคก़ เคฐเคนा เคฅा เค्เคฏोंเคि เคเคจ्เคนोंเคจे เคเคธเคे เค เค्เคฐเคฃी เคเคฆ्เคฏोเคिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคฐूเคฐ เคे เคोเคฏเคฒा เคญंเคกाเคฐों เคชเคฐ เคเคฌ्เคा เคเคฐ เคฒिเคฏा เคฅा।
เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคाเคฐों เคเคฐ เคคเคฌाเคนी, เคญुเคเคฎเคฐी เคเคฐ เคจिเคฐाเคถा เคต्เคฏाเคช्เคค เคฅी। เคฆेเคถ เค เคคि-เคฎเคนंเคाเค เคे เคฆौเคฐ เคธे เคुเคเคฐ เคฐเคนा เคฅा เคเคฐ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคฒोเคों เคी เคเคฐ्เคฅिเค เคธเคฎเคธ्เคฏाเคं เคा เคธเคฎाเคงाเคจ เคเคฐเคจे เคฎें เคตिเคซเคฒ เคฐเคนा। เคเคธ เคธเคฌเคธे เคญी เค เคงिเค เคฏเคน เคฅा เคि 1929-1933 เคे เคฌीเค เคे เคเคฐ्เคฅिเค เคธंเคเค เคธे เคเคฐ्เคฎเคจ เค เคฐ्เคฅเคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคชเคฐ เคธเคฌเคธे เคเคนเคฐी เคฎाเคฐ เคชเคก़ी।
เคช्เคฐเคถ्เคจ 2. เคเคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคเคฐ्เคा เคीเคिเค เคि 1930 เคคเค เคเคคे-เคเคคे เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคจाเคค्เคธीเคตाเคฆ เคो เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏเคคा เค्เคฏों เคฎिเคฒเคจे เคฒเคी ?
เคเคค्เคคเคฐ : เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคจाเคीเคตाเคฆ เคी เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏเคคा เคे เคฎुเค्เคฏ เคाเคฐเคฃ เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคฅे :
(เค) เคตเคฐ्เคธाเคฏ เคी เคธंเคงि : เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคนाเคฐ เคे เคฌाเคฆ เคเคฐ्เคฎเคจी เคो เคตเคฐ्เคธाเคฏ เคฎें เคถांเคคि เคธंเคงि เคชเคฐ เคนเคธ्เคคाเค्เคทเคฐ เคเคฐเคจे เคชเคก़े। เคฏเคน เคธंเคงि เคเคฐ्เคฎเคจों เคे เคฒिเค เคเคคเคจी เคเค ोเคฐ เคคเคฅा เค เคชเคฎाเคจเคเคจเค เคฅी เคिเคธे เคตे เค เคชเคจे เคฆिเคฒ เคธे เคธ्เคตीเคाเคฐ เคจเคนीं เคเคฐ เคธเคเคคे เคฅे เคเคฐ เค ंเคคเคคः เคเคธเคจे เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคนिเคเคฒเคฐ เคे เคจाเคीเคตाเคฆ เคो เคเคจ्เคฎ เคฆिเคฏा। เคเคฐ्เคฎเคจी เคे เคฒोเค เคนिเคเคฒเคฐ เคो เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคोเค เคนुเค เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เคชुเคจः เคฆिเคฒाเคจे เคตाเคฒे เคช्เคฐเคคीเค เคे เคฐूเคช เคฎें เคฆेเคเคคे เคฅे।
(เค) เคเคฐ्เคฅिเค เคธंเคเค : 1929-1933 เคे เคฌीเค เคे เคตैเคถ्เคตिเค เคเคฐ्เคฅिเค เคธंเคเค เคธे เคเคฐ्เคฎเคจ เค เคฐ्เคฅเคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เคชเคฐ เคธเคฌเคธे เคเคนเคฐी เคฎाเคฐ เคชเคก़ी। เคฆेเคถ เค เคคि เคฎुเคฆ्เคฐाเคธ्เคซीเคคि เคे เคฆौเคฐ เคธे เคुเคเคฐ เคฐเคนा เคฅा। เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคे เคฆौเคฐाเคจ เคจाเคीเคตाเคฆ เคเคจเคंเคฆोเคฒเคจ เคฌเคจ เคเคฏा। เคจाเคी เคช्เคฐोเคชेเคेंเคกा เคจे เคฌेเคนเคคเคฐ เคญเคตिเคท्เคฏ เคी เคเคถा เคเคाเค।
(เค) เคฐाเคเคจैเคคिเค เคเคฅเคฒ-เคชुเคฅเคฒ : เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคฌเคนुเคค เคธे เคฐाเคเคจैเคคिเค เคฆเคฒ เคฅे เคैเคธे เคฐाเคท्เค्เคฐเคตाเคฆी, เคฐाเคเคญเค्เคค, เคเคฎ्เคฏुเคจिเคธ्เค, เคธाเคฎाเคिเค เคฒोเคเคคंเคค्เคฐเคตाเคฆी เคเคฆि। เคฏเคฆ्เคฏเคชि เคฒोเคเคคंเคค्เคฐाเคค्เคฎเค เคธเคฐเคाเคฐ เคฎें เคเคจเคฎे เคธे เคोเค เคญी เคฌเคนुเคฎเคค เคฎें เคจเคนीं เคฅा। เคฆเคฒों เคฎें เคฎเคคเคญेเคฆ เค เคชเคจे เคเคฐเคฎ เคชเคฐ เคฅे। เคเคธเคจे เคธเคฐเคाเคฐ เคो เคเคฎเคोเคฐ เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฐ เค เคคเคคः เคจाเคिเคฏों เคो เคธเคค्เคคा เคนเคฅिเคฏाเคจे เคा เค เคตเคธเคฐ เคฆे เคฆिเคฏा।
(เค) เคเคฐ्เคฎเคจों เคो เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคฎें เคฌिเคฒ्เคुเคฒ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจเคนीं เคฅा : เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคे เค ंเคค เคฎें เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคนाเคฐ เคे เคฌाเคฆ เคเคฐ्เคฎเคจों เคा เคธंเคธเคฆीเคฏ เคธंเคธ्เคฅाเคं เคฎें เคोเค เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจเคนीं เคฅा। เคเคธ เคธเคฎเคฏ เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคเค เคจเคฏा เคต เคญंเคुเคฐ เคตिเคाเคฐ เคฅा। เคฒोเค เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เคต เคเคाเคฆी เคी เค เคชेเค्เคทा เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เคเคฐ เคฏเคถ เคो เคช्เคฐाเคฅเคฎिเคเคคा เคฆेเคคे เคฅे। เคเคจ्เคนोंเคจे เคुเคฒे เคฆिเคฒ เคธे เคนिเคเคฒเคฐ เคा เคธाเคฅ เคฆिเคฏा เค्เคฏोंเคि เคเคธเคฎें เคเคจเคे เคธเคชเคจे เคชूเคฐे เคเคฐเคจे เคी เคฏोเค्เคฏเคคा เคฅी।
(เค) เคตाเคเคฎเคฐ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคी เคตिเคซเคฒเคคा : เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคนाเคฐ เคคเคฅा เคต्เคฐเคฐ्เคธाเคฏ เคी เคธंเคงि เคे เคฌाเคฆ เคชूเคฐे เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคญ्เคฐเคฎ เคต्เคฏाเคช्เคค เคฅा। เคตाเคเคฎเคฐ เคเคฃเคฐाเค्เคฏ เคฆेเคถ เคे เคเคฐ्เคฅिเค เคธंเคเค เคा เคนเคฒ เคจिเคाเคฒเคจे เคฎें เค เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคฐเคนा। เคเคธเคจे เคจाเคिเคฏों เคो เค เคชเคจे เคชเค्เคท เคฎें เค เคญिเคฏाเคจ เคเคฒाเคจे เคा เคเค เคธुเคจเคนเคฐा เคฎौเคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคिเคฏा।
(เค) เคนिเคเคฒเคฐ เคा เคต्เคฏเค्เคคिเคค्เคต : เคนिเคเคฒเคฐ เคเค เคเคฌเคฐ्เคฆเคธ्เคค เคตเค्เคคा, เคเค เคฏोเค्เคฏ เคธंเคเค เค, เคเคชाเคฏเคुเคถเคฒ เคเคตं เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคฅा। เคตเคน เค เคชเคจे เคोเคถ เคญเคฐे เคถเคฌ्เคฆों เคธे เคเคจเคคा เคो เค เคชเคจे เคชเค्เคท เคฎें เคเคฐ เคฒेเคคा เคฅा। เคเคธเคจे เคเค เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคฐाเคท्เค्เคฐ เคा เคเค เคจ เคเคฐเคจे, เคตเคฐ्เคธाเคฏ เคी เคธंเคงि เคे เค เคจ्เคฏाเคฏ เคा เคฌเคฆเคฒा เคฒेเคจे เคเคฐ เคเคฐ्เคฎเคจों เคी เคोเค เคช्เคฐเคคिเคท्เค ा เคตाเคชเคธ เคฆिเคฒाเคจे เคा เคตाเคฆा เคिเคฏा। เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคเคธเคे เคต्เคฏเค्เคคिเคค्เคต เคคเคฅा เคाเคฐ्เคฏों เคจे เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคจाเคीเคตाเคฆ เคी เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏเคคा เคฎें เคฌเคนुเคค เคฏोเคเคฆाเคจ เคฆिเคฏा।
เคช्เคฐเคถ्เคจ 3. เคจाเคค्เคธी เคธोเค เคे เคाเคธ เคชเคนเคฒू เคौเคจ-เคธे เคฅे ?
เคเคค्เคคเคฐ : เคจाเคค्เคธी เคธोเค เคे เคाเคธ เคชเคนเคฒू เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคฅे :
(เค) เคจाเคिเคฏों เคी เคฆृเคท्เคि เคฎें เคฆेเคถ เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि เคนै। เคธเคญी เคถเค्เคคिเคฏाँ เคฆेเคถ เคฎें เคจिเคนिเคค เคนोเคจी เคाเคนिเคं। เคฒोเค เคฆेเคถ เคे เคฒिเค เคนैं เคจ เคि เคฆेเคถ เคฒोเคों เคे เคฒिเค।
(เค) เคจाเคी เคธोเค เคธเคญी เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธंเคธเคฆीเคฏ เคธंเคธ्เคฅाเคं เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคชเค्เคท เคฎें เคฅी เคเคฐ เคเค เคฎเคนाเคจ เคจेเคคा เคे เคถाเคธเคจ เคฎें เคตिเคถ्เคตाเคธ เคฐเคเคคी เคฅी।
(เค) เคฏเคน เคธเคญी เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคฆเคฒ เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคต เคตिเคชเค्เคท เคे เคฆเคฎเคจ เคเคฐ เคเคฆाเคฐเคตाเคฆ, เคธเคฎाเคเคตाเคฆ เคเคตं เคเคฎ्เคฏुเคจिเคธ्เค เคตिเคाเคฐเคงाเคฐाเคं เคे เคเคจ्เคฎूเคฒเคจ เคी เคชเค्เคทเคงเคฐ เคฅी।
(เค) เคเคธเคจे เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคृเคฃा เคा เคช्เคฐเคाเคฐ เคिเคฏा เค्เคฏोंเคि เคเคจเคा เคฎाเคจเคจा เคฅा เคि เคเคฐ्เคฎเคจों เคी เคเคฐ्เคฅिเค เคตिเคชเคฆा เคे เคฒिเค เคฏเคนी เคฒोเค เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคฅे।
(เค) เคจाเคी เคฆเคฒ เคเคฐ्เคฎเคจी เคो เค เคจ्เคฏ เคธเคญी เคฆेเคถों เคธे เคถ्เคฐेเคท्เค เคฎाเคจเคคा เคฅा เคเคฐ เคชूเคฐे เคตिเคถ्เคต เคชเคฐ เคเคฐ्เคฎเคจी เคा เคช्เคฐเคญाเคต เคเคฎाเคจा เคाเคนเคคा เคฅा।
(เค) เคเคธเคจे เคฏुเคฆ्เคง เคी เคธเคฐाเคนเคจा เคी เคคเคฅा เคฌเคฒ เคช्เคฐเคฏोเค เคा เคฏเคถोเคाเคจ เคिเคฏा।
(เค) เคเคธเคจे เคเคฐ्เคฎเคจी เคे เคธाเคฎ्เคฐाเค्เคฏ เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคเคฐ เคเคจ เคธเคญी เคเคชเคจिเคตेเคถों เคो เคीเคคเคจे เคชเคฐ เคง्เคฏाเคจ เคेเคจ्เคฆ्เคฐिเคค เคिเคฏा เคो เคเคธเคธे เคीเคจ เคฒिเค เคเค เคฅे।
(เค) เคฏे เคฒोเค ‘เคถुเคฆ्เคง เคเคฐ्เคฎเคจों เคเคตं เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคจोเคฐ्เคกिเค เคเคฐ्เคฏों เคे เคจเคธ्เคฒเคตाเคฆी เคฐाเคท्เค्เคฐ เคा เคธเคชเคจा เคฆेเคเคคे เคฅे เคเคฐ เคเคจ เคธเคญी เคा เคाเคค्เคฎा เคाเคนเคคे เคฅे เคिเคจ्เคนें เคตे เค เคตांเคिเคค เคฎाเคจเคคे เคฅे।
เคช्เคฐเคถ्เคจ 4. เคจाเคค्เคธिเคฏों เคा เคช्เคฐोเคชेเคैंเคกा เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคिเคฒाเคซ เคจเคซเคฐเคค เคชैเคฆा เคเคฐเคจे เคฎें เคเคคเคจा เค เคธเคฐเคฆाเคฐ เคैเคธे เคฐเคนा ?
เคเคค्เคคเคฐ : 1933 เค0 เคฎें เคคाเคจाเคถाเคน เคฌเคจเคจे เคे เคฌाเคฆ เคนिเคเคฒเคฐ เคจे เคธเคญी เคถเค्เคคिเคฏों เคो เคเคฌ्เคा เคฒिเคฏा। เคเคธเคจे เคเค เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคेเคจ्เคฆ्เคฐीเคฏ เคธเคฐเคाเคฐ เคा เคเค เคจ เคिเคฏा। เคเคธเคจे เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคा เคง्เคตंเคธ เคเคฐ เคฆिเคฏा। เคเคธเคे เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคा เคเคงाเคฐ เคเค เคฆเคฒ, เคเค เคจेเคคा เคเคฐ เคชूเคฐ्เคฃเคคः เค เคจुเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคฅा। เคนिเคเคฒเคฐ เคจे เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคตिเคฆ्เคตेเคทเคชूเคฐ्เคฃ เคช्เคฐोเคชेเคेเคจ्เคกा । เคถुเคฐू เคिเคฏा เคो เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคृเคฃा เคชैเคฆा เคเคฐเคจे เคฎें เคธเคซเคฒ เคธाเคฌिเคค เคนुเค। เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคिเคฒाเคซ เคจाเคिเคฏों เคे เคช्เคฐोเคชเคैंเคกे เคे เคธเคซเคฒ เคนोเคจे เคे เคुเค เคाเคฐเคฃ เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคนैं :
(เค) เคนिเคเคฒเคฐ เคจे เคเคจ เคเคฐ्เคฎเคจ เคฒाเคों เคे เคฆिเคฎाเค เคฎें เคชเคนเคฒे เคนी เคธ्เคฅाเคจ เคฌเคจा เคฒिเคฏा เคฅा เคो เคเคธे เค เคชเคจा เคฎเคธीเคนा เคฎाเคจเคจे เคฒเคे เคฅे। เคตे เคนिเคเคฒเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคเคนी เคเค เคฌाเคคों เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคเคฐเคคे เคฅे। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ, เคนिเคเคฒเคฐ เคे เคเคฎเคค्เคाเคฐी เคต्เคฏเค्เคคिเคค्เคต เคे เคाเคฐเคฃ เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคจाเคी เคช्เคฐोเคชเคैंเคกा เคธเคซเคฒ เคธाเคฌिเคค เคนुเค।
(เค) เคเคธा เคी เคนเคค्เคฏा เคे เค เคญिเคฏुเค्เคค เคนोเคจे เคे เคाเคฐเคฃ เคเคธाเคเคฏों เคी เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคृเคฃी เคा เคจाเคिเคฏों เคจे เคชूเคฐा เคฒाเคญ เคเค ाเคฏा เคिเคธเคธे เคเคฐ्เคฎเคจ เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคชूเคฐ्เคตाเค्เคฐเคน เคธे เค्เคฐเคธ्เคค เคนो เคเค।
(เค) เคจाเคिเคฏों เคจे เคญाเคทा เคเคฐ เคฎीเคกिเคฏा เคा เคฌเคนुเคค เคธाเคตเคงाเคจी เคธे เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा। เคจाเคिเคฏों เคจे เคเค เคจเคธ्เคฒเคตाเคฆी เคตिเคाเคฐเคงाเคฐा เคो เคเคจ्เคฎ เคฆिเคฏा เคि เคฏเคนूเคฆी เคจिเคเคฒे เคธ्เคคเคฐ เคी เคจเคธ्เคฒ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคฅे เคเคฐ เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคตे เค เคตांเคिเคค เคฅे।
(เค) เคจाเคिเคฏों เคจे เคช्เคฐाเคฐंเคญ เคธे เคเคจเคे เคธ्เคूเคฒ เคे เคฆिเคจों เคฎें เคนी เคฌเค्เคों เคे เคฆिเคฎाเคों เคฎें เคญी เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคจเคซเคฐเคค เคญเคฐ เคฆी। เคो เค เคง्เคฏाเคชเค เคฏเคนूเคฆी เคฅे เคเคจ्เคนें เคฌเคฐ्เคाเคธ्เคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा เคเคฐ เคฏเคนूเคฆी เคฌเค्เคों เคो เคธ्เคूเคฒों เคธे। เคจिเคाเคฒ เคฆिเคฏा เคเคฏा। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคคเคฐीเคों เคเคตं เคจเค เคตिเคाเคฐเคงाเคฐा เคे เคช्เคฐเคถिเค्เคทเคฃ เคจे เคจเค เคชीเคขी เคे เคฌเค्เคों เคฎें เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคจเคซเคฐเคค เคซैเคฒाเคจे เคเคฐ เคจाเคी เคช्เคฐोเคชेเคेเคจ्เคกा เคो เคธเคซเคฒ เคฌเคจाเคจे เคฎें เคชूเคฐ्เคฃเคคः เคธเคซเคฒเคคा เคช्เคฐाเคช्เคค เคी।
(เค) เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคे เคช्เคฐเคคि เคจเคซเคฐเคค เคซैเคฒाเคจे เคे เคฒिเค เคช्เคฐोเคชेเคेเคจ्เคกा เคซिเคฒ्เคฎों เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคिเคฏा เคเคฏा। เคฐूเคขीเคตाเคฆी เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคी เคชเคนเคाเคจ เคी เคเค เคเคตं เคเคจ्เคนें เคिเคจ्เคนिเคค เคिเคฏा เคเคฏा। เคเคจ्เคนें เคเคก़เคคी เคนुเค เคฆाเคขी เคเคฐ เคเคซ्เคคाเคจ เคชเคนเคจे เคฆिเคाเคฏा เคाเคคा เคฅा।
(เค) เคเคจ्เคนें เคेंเคुเค, เคूเคนा เคเคฐ เคीเคก़ा เคเคน เคเคฐ เคธंเคฌोเคงिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคฅा। เคเคจเคी เคाเคฒ เคी เคคुเคฒเคจा เคुเคคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคเคुंเคฆเคฐी เคीเคตों เคธे เคी เคाเคคी เคฅी।
เคช्เคฐเคถ्เคจ 5. เคจाเคค्เคธी เคธเคฎाเค เคฎें เคเคฐเคคों เคी เค्เคฏा เคญूเคฎिเคा เคฅी? เคซ्เคฐांเคธीเคธी เค्เคฐांเคคि เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคाเคจเคจे เคे เคฒिเค เค เคง्เคฏाเคฏ 1 เคฆेเคें। เคซ्เคฐांเคธीเคธी เค्เคฐांเคคि เคเคฐ เคจाเคค्เคธी เคถाเคธเคจ เคฎें เคเคฐเคคों เคी เคญूเคฎिเคा เคे เคฌीเค เค्เคฏा เคซเคฐ्เค เคฅा ? เคเค เคชैเคฐाเค्เคฐाเคซ เคฎें เคฌเคคाเคँ
เคเคค्เคคเคฐ : เคจाเคी เคธเคฎाเค เคฎें เคฎเคนिเคฒाเคं เคी เคญूเคฎिเคा เคเค เคฌเคก़े เคชैเคฎाเคจे เคชเคฐ เคชिเคคृเคธเคค्เคคाเคค्เคฎเค เคฏा เคชुเคฐुเคท เคช्เคฐเคงाเคจ เคธเคฎाเค เคे
เคจिเคฏเคฎों เคा เคชाเคฒเคจ เคเคฐเคจे เคी เคฅी। เคนिเคเคฒเคฐ เคจे เคฎเคนिเคฒाเคं เคो เคเคธเคे เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคธเคฌเคธे เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคจाเคเคฐिเค เคเคนा เคฅा เคिเคจ्เคคु เคฏเคน เคेเคตเคฒ เคเคจ เคเคฐ्เคฏ เคฎเคนिเคฒाเคं เคคเค เคนी เคธเค เคฅा เคो เคถुเคฆ्เคง เคเคตं เคตांเคिเคค เคเคฐ्เคฏ เคฌเค्เคे เคชैเคฆा เคเคฐเคคी เคฅी। เคเคจ्เคนें เค เค्เคी เคชเคค्เคจी เคฌเคจเคจे เคเคฐ เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคฐूเคช เคธे เคเคฐ เคो เคธंเคญाเคฒเคจे เคต เค เค्เคी เคชเคค्เคจी เคฌเคจเคจे เคे เค เคคिเคฐिเค्เคค เคเคเคฎाเคค्เคฐ เคฎाเคคृเคค्เคต เคฒเค्เคท्เคฏ เคी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคी เคนी เคถिเค्เคทा เคฆी เคाเคคी เคฅी।
เคจाเคी เคเคฐ्เคฎเคจी เคฎें เคฎเคนिเคฒाเคं เคชुเคฐुเคทों เคธे เคฎूเคฒเคคः เคญिเคจ्เคจ เคฅी। เคเคจ्เคนें เค เคชเคจे เคเคฐ เคी เคฆेเค-เคฐेเค เคเคฐเคจी เคชเคก़เคคी เคเคฐ เค เคชเคจे เคฌเค्เคों เคो เคจाเคी เคฎूเคฒ्เคฏ เคชเคขाเคจे เคนोเคคे เคฅे।
เคो เคฎाเคคाเคं เคจเคธ्เคฒी เคคौเคฐ เคชเคฐ เคตांเคिเคค เคฆिเคเคจे เคตाเคฒे เคฌเค्เคों เคो เคเคจ्เคฎ เคฆेเคคी เคเคจ्เคนें เคเคจाเคฎ เคฆिเค เคाเคคे เคเคฐ เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธुเคตिเคงाเคं เคชाเคคी। เคฆूเคธเคฐी เคเคฐ เคตे เคเคฐเคคें เคो เคฏเคนूเคฆी, เคชोเคฒिเคถ เคเคฐ เคฐूเคธी เคชुเคฐुเคทों เคธे เคถाเคฆी เคเคฐเคे เคจเคธ्เคฒी เคคौเคฐ เคชเคฐ เค เคตांเคिเคค เคฆिเคเคจे เคตाเคฒे เคฌเค्เคों เคो เคเคจ्เคฎ เคฆेเคคी, เคเคจ्เคนें เคฌुเคฐी เคคเคฐเคน เคฆंเคกिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคเคฐ เคเคธा เคฎाเคจा เคाเคคा เคैเคธे เคि เคเคจ्เคนोंเคจे เคोเค เคฆंเคกเคจीเคฏ เค เคชเคฐाเคง เคिเคฏा เคนो। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคจाเคी เคธเคฎाเค เคฎें เคฎเคนिเคฒाเคं เคे เคธाเคฅ เคฌเคฐाเคฌเคฐी เคा เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคจเคนीं เคिเคฏा เคाเคคा เคฅा।
เคฏเคน เคซ्เคฐांเคธीเคธी เค्เคฐांเคคि เคฎें เคฎเคนिเคฒाเคं เคी เคญूเคฎिเคा เคे เคฎुเคाเคฌเคฒे เคธเคฐ्เคตเคฅा เคเคฒเค เคฅा เคเคนाँ เคฎเคนिเคฒाเคं เคจे เคंเคฆोเคฒเคจों เคा เคจेเคคृเคค्เคต เคिเคฏा เคเคฐ เคถिเค्เคทा เคเคตं เคธเคฎाเคจ เคฎเคเคฆूเคฐी เคे เค เคงिเคाเคฐ เคे เคฒिเค เคฒเคก़ाเค เคी। เคเคจ्เคนें เคฐाเคเคจैเคคिเค เค्เคฒเคฌ เคฌเคจाเคจे เคी เค เคจुเคฎเคคि เคฅी เคเคฐ เคซ्เคฐांเคธीเคธी เค्เคฐांเคคि เคे เคฌाเคฆ เคเคจเคा เคธ्เคूเคฒ เคाเคจा เค เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
เคช्เคฐเคถ्เคจ 6. เคจाเคค्เคธिเคฏों เคจे เคเคจเคคा เคชเคฐ เคชूเคฐा เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคนाเคธिเคฒ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคौเคจ-เคौเคจ เคธे เคคเคฐीเคे เค เคชเคจाเค ?
เคเคค्เคคเคฐ : 1933 เค0 เคฎें เคคाเคจाเคถाเคน เคฌเคจเคจे เคे เคฌाเคฆ เคนिเคเคฒเคฐ เคจे เคธเคญी เคถเค्เคคिเคฏों เคो เคเคฌ्เคा เคฒिเคฏा। เคเคธเคจे เคเค เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคेเคจ्เคฆ्เคฐीเคฏ เคธเคฐเคाเคฐ เคा เคเค เคจ เคिเคฏा। เคเคธเคจे เคฒोเคเคคंเคค्เคฐ เคा เคง्เคตंเคธ เคเคฐ เคฆिเคฏा। เคเคธเคे เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคा เคเคงाเคฐ เคเค เคฆเคฒे, เคเค เคจेเคคा เคเคฐ เคชूเคฐ्เคฃเคคः เค เคจुเคถाเคธिเคค เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคฅा। เคธเคญी เคตिเคชเค्เคทी เคฆเคฒों เคा เคเค ोเคฐเคคा เคธे เคฆเคฎเคจ เคिเคฏा। เคเคฏा। เคจाเคी เคฆเคฒ เคो เคोเคก़เคเคฐ เคฌाเคी เคธเคญी เคฆเคฒों เคชเคฐ เคฐोเค เคฒเคा เคฆी เคเค। เคตिเคชเค्เคทी เคฆเคฒों เคे เคจेเคคाเคं เคी เคฏा เคคो เคนเคค्เคฏा เคเคฐ เคฆी เคเค เคฏा เคเคจ्เคนें เคेเคฒ เคญेเค เคฆिเคฏा เคเคฏा। เคตเคน เค เคชเคจे เคนी เคฆเคฒ เคे เคเคจ เคฒोเคों เคो เคธเคा เคฆेเคจे เคฎें เคจเคนीं เคนिเคเคเคคा เคฅा เคो เคเคธเคी เคตिเคाเคฐเคงाเคฐा เคชเคฐ เคเคฐे เคจเคนीं เคเคคเคฐเคคे เคฅे।
เคเคฐ्เคฎเคจी เคเค เคชुเคฒिเคธिเคฏा เคฆेเคถ เคฅा। เคชूเคฐे เคธเคฎाเค เคो เคจाเคค्เคธिเคฏों เคे เคนिเคธाเคฌ เคธे เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เคเคฐ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅिเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคตिเคถेเคท เคธुเคฐเค्เคทा เคฌเคฒों เคैเคธे เคि เคธ्เคॉเคฐ्เคฎ เคूเคชเคฐ्เคธ เคฏा เคเคธเค เคे เค เคฒाเคตा เคेเคธ्เคคाเคชो (เคुเคช्เคคเคเคฐ เคฐाเค्เคฏ เคชुเคฒिเคธ), (เค เคชเคฐाเคง เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคชुเคฒिเคธ) เคเคธเคเคธ (เคธुเคฐเค्เคทा เคฌเคฒ) เคเคธเคกी เคा เคญी เคเค เคจ เคिเคฏा เคเคฏा। เคนिเคเคฒเคฐ เคे เคเคฐ्เคฎเคจ เคธाเคฎ्เคฐाเค्เคฏ เคी เคตเคเคน เคธे เคจाเคค्เคธी เคฐाเค्เคฏ เคो เคเคคिเคนाเคธ เคฎें เคธเคฌเคธे เคुเคाเคฐ เคเคชเคฐाเคงिเค เคฐाเค्เคฏ เคी เคเคตि เคช्เคฐाเคช्เคค เคนुเค। เคจाเคिเคฏों เคจे เคเคฐ्เคฎเคจी เคी เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคนाเคฐ เคे เคฒिเค เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคो เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เค เคนเคฐाเคฏा। เคฏเคนूเคฆी เคเคคिเคตिเคงिเคฏों เคชเคฐ เคाเคจूเคจी เคฐूเคช เคธे เคฐोเค เคฒเคा เคฆी เคเค เคเคฐ เคเคจเคฎें เคธे เค เคงिเคเคคเคฐ เคो เคฏा เคคो เคฎाเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा เคฏा เคเคฐ्เคฎเคจी เคोเคก़เคจे เคे เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคिเคฏा เคเคฏा।
เคฎीเคกिเคฏा, เคชुเคธ्เคคเคों, เคฅिเคเคเคฐों, เคเคตं เคถिเค्เคทा เคเคฆि เคชเคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคा เคชूเคฐा เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคเคตं เคจिเคเคฐाเคจी เคฐเคी เคा เคฐเคนी เคฅी।
เคिเคค्เคฐों, เคซिเคฒ्เคฎों, เคฐेเคกिเคฏो, เคชोเคธ्เคเคฐ, เคจाเคฐेเคฌाเคी เคเคฐ เคชैเคฎ्เคชเคฒेเคों เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคจाเคी เคตिเคाเคฐเคงाเคฐा เคा เคช्เคฐเคाเคฐ เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคฅा।
เคฐाเคท्เค्เคฐ เคे เคฆुเคถ्เคฎเคจों เคो เคตिเคถेเคท เคฐूเคช เคธे เคเคฎเคोเคฐ เคเคตं เคนीเคจ (เคธเคฎाเคเคตाเคฆी เคคเคฅा เคเคฆाเคฐเคตाเคฆी) เคเคฐ เคเคंเคฆเคฐ เคฏा เคนाเคจिเคाเคฐเค เคीเค เคช्เคฐเคाเคคि (เคฏเคนूเคฆिเคฏों เคो) เคे เคฐूเคช เคฎें เคฆिเคाเคฏा เคाเคคा เคฅा।
เคธเคฐเคाเคฐ เคจे เคญाเคทा เคเคฐ เคฎीเคกिเคฏा เคा เคฆ्เคตिเค เคฐ्เคฅी เคฆเค्เคทเคคा เคे เคธाเคฅ เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคเคฐ เคฎीเคกिเคฏा เคो เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคเคตं เค ंเคคเคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏเคคा เคฎिเคฒी।
