Chapter 5 Challenges to and Restoration of Congress System NCERT Solutions

 


Chapter 5. เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคช्เคฐเคฃाเคฒी : เคšुเคจौเคคिเคฏाँ เค”เคฐ เคชुเคจเคฐ्เคธ्เคฅाเคชเคจा

เค…เคญเคฏाเคธ

Q1. 1967 เค•े เคšुเคจाเคตों เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เคฎें เค•ौเคจ-เค•ौเคจ เคธे เคฌเคฏाเคจ เคธเคนी เคนै :

(เค•) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคฒोเค•เคธเคญा เค•े เคšुเคจाเคต เคฎें เคตिเคœเคฏी เคฐเคนी , เคฒिเค•िเคจ เค•िเค เคฐाเคœ्เคฏों เคฎें เคตिเคงाเคจเคธเคญा เค•े เคšुเคจाเคต เคตเคน เคนเคฐ

เค—เคˆ |

(เค–) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคฒोเค•เคธเคญा เค•े เคšुเคจाเคต เคญी เคนाเคฐी เค”เคฐ เคตिเคงाเคจเคธเคญा เค•े เคญी |

(เค—) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•ो เคฒोเค•เคธเคญा เคฎें เคฌเคนुเคค เคจเคนी เคฎिเคฒा เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธเคจे เคชाเคฐ्เคŸिเคฏों เค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคธे เคเค• เค—เค เคฌंเคงเคจ  เคธเคฐเค•ाเคฐ

เคฌเคจाเคˆ |

(เค˜) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•ेंเคฆ्เคฐ เคฎें เคธเคคाเคธीเคจ เคฐเคนी เค”เคฐ เค‰เคธเค•ा เคฌเคนुเคค เคญी เคฌเฅा |

เค‰เคค्เคคเคฐ :

(เค—) |

Q2. เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เค•ा เคฎेเคฒ เค•เคฐे :

(เค•) เคธिंเคกिเค•ेเคŸ (i) เค•ोเคˆ เคจिเคฐ्เคตाเคšिเคค เคœเคจ-เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคœिเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคŸिเค•เคŸ เคธे เคœीเคคा เคนो เค‰เคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•ो เค›ोเฅœเค•เคฐ เค…เค—เคฐ เคฆूเคธเคฐी เคฆเคฒ เคฎें เคšเคฒा เคœाเค |
(เค–) เคฆเคฒ-เคฌเคฆเคฒ (ii) เคฒोเค—ों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เคตाเคฒा เคเค• เคฎเคจเคญाเคตเคจ เคฎुเคนाเคตเคฐा | 
(เค—) เคจाเคฐा (iii) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค”เคฐ เค‡เคธเค•ी เคจीเคคिเคฏों เค•े เค–िเคฒाเคซ เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐाเค“ं เค•ी เคชाเคฐ्เคŸीเคฏो เค•ा เคเค•เคœुเคŸ เคนोเคจा |
(เค˜) เค—ैเคฐ-เค•ांเค—्เคฐेเคธเคตाเคฆ (iv) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•े เคญीเคคเคฐ เคคाเค•เคคเคตเคฐ เค”เคฐ เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคจेเคคाเค“ เค•ा เคเค• เคธเคฎूเคน |

เค‰เคค्เคคเคฐ :

(เค•) เคธिंเคกिเค•ेเคŸ        4. เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•े เคญीเคคเคฐ เคคाเค•เคคเคตเคฐ เค”เคฐ เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคจेเคคाเค“ं เค•ा เคเค• เคธเคฎूเคน |

(เค–) เคฆเคฒ-เคฌเคฆเคฒ       1. เค•ोเคˆ เคจिเคฐ्เคตाเคšिเคค เคœเคจ-เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคœिเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคŸिเค•เคŸ เคธे เคœीเคคा เคนो เค‰เคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•ो                     เค›ोเฅœเค•เคฐ เค…เค—เคฐ เคฆूเคธเคฐे เคฆเคฒ เคฎें เคšเคฒा เคœाเค |

(เค—) เคจाเคฐा           2. เคฒोเค—ों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เค†เค•เคฐ्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เคตाเคฒा เคเค• เคฎเคจเคญเคตเคจ เคฎुเคนाเคตเคฐा |

(เค˜) เค—ैเคฐ-เค•ांเค—्เคฐेเคธเคตाเคฆ    3. เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค”เคฐ เค‡เคธเค•ी เคจीเคคिเคฏों เค•े เค–िเคฒाเคซ เค…เคฒเค—-เค…เคฒเค— เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐाเค“ं เค•ी                           เคชाเคฐ्เคŸिเคฏों เค•ो เคเค•เคœुเคŸ เคนोเคจा |

Q3. เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เคจाเคฐे เคธे เค•िเคจ เคจेเคคाเค“ं เค•ा เคธंเคฌंเคง เคนै :

(เค•) เคœเคฏ เคœเคตाเคจ , เคœเคฏ เค•िเคธाเคจ 

(เค–) เค‡ंเคฆिเคฐा เคนเคŸाเค“ 

(เค—) เค—เคฐीเคฌी เคนเคŸाเค“ 

เค‰เคค्เคคเคฐ :

(เค•) เคฒाเคฒ เคฌเคนाเคฆुเคฐ เคถाเคธ्เคค्เคฐी 

(เค–) เคธिंเคกिเค•ेเคŸ 

(เค—) เคถ्เคฐीเคฎเคคी เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी |

Q4. 1971 เค•े เค—्เคฐेเคก เค…เคฒाเคฏเคจ्เคธ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค•ौเคจ-เคธा เค•เคฅเคจ เค ीเค• เคนै ?

(เค•) เค‡เคธเค•ा เค—เค เคจ เค—ैเคฐ - เค•เคฎ्เคฏुเคจिเคธ्เคŸ เค”เคฐ เค—ैเคฐ-เค•ाเค—्เคฐेเคธी เคฆเคฒों เคจे เค•िเคฏा เคฅा |

(เค–) เค‡เคธเค•े เคชाเคธ เคเค• เคธ्เคชเคธ्เคŸ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคคเคฅा เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐाเคค्เคฎเค• เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคฅा |

(เค—) เค‡เคธเค•ा เค—เค เคจ เคธเคญी เค—ैเคฐ- เค•เคฐ्เค—्เคฐेเคธी เคฆเคฒों เคจे เคเค•เคœुเคŸ เคนोเค•เคฐ เค•िเคฏा เคฅा |

เค‰เคค्เคคเคฐ :

(เค•) |

Q5. เค•िเคธी เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคฆเคฒ เค•ो เค…เคชเคจे เค…ंเคฆเคฐुเคจी เคฎเคคเคญेเคฆों เค•ा เคธเคฎाเคงाเคจ เค•िเคธ เคคเคฐเคน เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค ? เคฏเคนाँ เค•ुเค› เคธเคฎाเคงाเคจ เคฆिเค เค—เค เคนै | เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•ीเคœिเค เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคธाเคฎเคจे เคซाเคฏเคฆों เค”เคฐ เค˜ाเคŸों เค•ो เคฒिเค–िเค |

(เค•) เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคคाเค เค—เค เคฎाเคฐ्เค— เคชเคฐ เคšเคฒเคจा |

(เค–) เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคญीเคคเคฐ เคฌเคนुเคฎเคค เค•ी เคฐाเคฏ เคชเคฐ เค…เคฎเคฒ เค•เคฐเคจा 

(เค—) เคนเคฐेเค• เคฎाเคฎเคฒे เคชเคฐ เค—ुเคช्เคค เคฎเคคเคฆाเคจ เค•เคฐเคจा |

(เค˜) เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคตเคฐिเคท्เค  เค”เคฐ เค…เคจुเคญเคตी เคจेเคคाเค“ เคธे เคธเคฒाเคน เค•เคฐเคจा |

เค‰เคค्เคคเคฐ : 

(เค•) เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคฎเคคเคญेเคฆों เค•ो เคฆूเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคชाเคฐ्เคŸी เค…เคง्เคฏเค•्เคท เค•े เคฌเคคाเค เคฎाเคฐ्เค— เคชเคฐ เคšเคฒเคจे เคธे เคชाเคฐ्เคŸी เคฎें เคเค•เคคा เค”เคฐ เค…เคจुเคถाเคธเคจ เคฌเคจा เคฐเคนेเค—ा, เคชเคฐเคจ्เคคु เค‡เคธเคธे เคเค• เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ी เคคाเคจाเคถाเคนी เคธ्เคฅाเคชिเคค เคนोเคจे เค•ा เค–เคคเคฐा เคฌเคจा เคฐเคนเคคा เคนै |

(เค–) เคฎเคคเคญेเคฆों เค•ो เคฆूเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฌเคนुเคฎเคค เค•ी เคฐाเคฏ เคœाเคจเคจे เคธे เคฏเคน เคฒाเคญ เคนोเค—ा เค•ी เค‡เคธเคธे เค…เคงिเค•ांเคถ เคธเคฆเคธ्เคฏों เค•ी เคฐाเคฏ เค•ा เคชाเคคा เคšเคฒेเค—ा, เคชเคฐเคจ्เคคु เคฌเคนुเคฎเคค เค•ी เคฐाเคฏ เคฎाเคจเคจे เคธे เคธे เค…เคฒ्เคชเคธंเค–्เคฏเค•ो เค•ी เค‰เคšिเคค เคฌाเคค เค•ी เค…เคตเคนेเคฒเคจा เค•ी เคธเคฎ्เคญเคตเคจा เคฌเคจी เคฐเคนेเค—ी |

(เค—) เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคฎเคคเคญेเคฆों เค•ो เคฆूเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค—ुเคช्เคค เคฎเคคเคฆाเคจ เค•ी เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เค…เคชเคจाเคจे เคธे เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคธเคฆเคธ्เคฏ เค…เคชเคจी เคฌाเคค เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคाเคชूเคฐ्เคตเค• เคฐเค– เคธเค•ेเค—ा, เคชเคฐเคจ्เคคु เค—ुเคช्เคค เคฎเคคเคฆाเคจ เคฎें เค•्เคฐोเคธ เคตोเคŸिंเค— เค•ा เค–เคคเคฐा เคฌเคจा เคฐเคนเคคा เคนै |

(เค˜) เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคฎเคคเคญेเคฆों เค•ो เคฆूเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคตเคฐिเคท्เค  เค”เคฐ เค…เคจुเคญเคตी เคจेเคคाเค“ं เค•ी เคธเคฒाเคน เค•ा เคตिเคถेเคท เคฒाเคญ เคนोเค—ा, เค•्เคฏोंเค•ि เคตเคฐिเคท्เค  เคจेเคคाเค“ เค•े เคชाเคธ เค…เคจुเคญเคต เคนोเคคा เคนै เคคเคฅा เคธเคญी เคธเคฆเคธ्เคฏ เค‰เคจเค•ा เค†เคฆเคฐ เค•เคฐเคคे เคนैं, เคชเคฐเคจ्เคคु เคตเคฐिเคท्เค  เคเคตं เค…เคจुเคญเคตी เคต्เคฏเค•्เคคि เคจเคฏे เคตिเคšाเคฐों เคเคตं เคฎूเคฒ्เคฏों เค•ो เค…เคชเคจाเคจे เคธे เค•เคคเคฐाเคคे เคนैं |

6. เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เคฎें เค‡ เค•िเคธे / เค•िเคจ्เคนें 1967 เค•े เคšुเคจाเคตों เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•ी เคนเคฐ เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै ? เค…เคชเคจे เค‰เคคเคฐ เค•ी เคชुเคทिเคŸ เคฎें เคคเคฐ्เค• เคฆीเคœिเค :

(เค•) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคฎें เค•เคฐिเคถ्เคฎाเคˆ เคจेเคคा เค•ा เค…เคญाเคต |

(เค–) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคญीเคคเคฐ เคŸूเคŸ |

(เค—) เค•्เคทेเคค्เคฐीเคฏ, เคœाเคคीเคฏ เค”เคฐ เคธाเคช्เคฐเคฆाเคฏिเค• เคธเคฎूเคนों เค•ी เคฒाเคฎเคฌंเคฆी เค•ो เคฌเฅाเคจा |

(เค˜) เค—ैเคฐ-เค•ांเค—्เคฐेเคธी เคฆเคฒों เค•े เคฌीเคš เคเค•เคœुเคŸเคคा |

(เคก.) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เค…เคจ्เคฆเคฐ เคฎเคคเคญेเคฆ |

เค‰เคค्เคคเคฐ :

เค—ैเคฐ- เค•ांเค—्เคฐेเคธी เคฆเคฒों เค•े เคฌीเคš เคเค•เคœुเคŸเคคा เคคเคฅा เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เค…เคจ्เคฆเคฐ เคฎเคคเคญेเคฆ 1967 เค•े เคšुเคจाเคตों เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•ि เคนाเคฐ เค•े เคฎुเค–्เคฏ เค•ाเคฐเคฃ เคนैं | 1967 เค•े เคšुเคจाเคตों เคฎें เค…เคงिเค•ांเคถ เคตिเคชเค•्เคทी เคฆเคฒों เคจे เคเค•เคœुเคŸ เคนोเค•เคฐ เคšुเคจाเคต เคฒเฅœा เคฅा, เคœเคฌเค•ि เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคญीเคคเคฐ เคจेเคคृเคค्เคต เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคฎเคคเคญेเคฆ เคฌเคจे เคนुเค เคฅे |

Q7. 1970 เค•े เคฆเคถเค• เคฎें เค‡ंเคฆเคฐा เค—ांเคงी เค•ी เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•िเคจ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคนुเคˆ เคฅी ?

เค‰เคค्เคคเคฐ : 

1970 เค•े เคฆเคถเค• เคฎें เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เค•ी เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคนुเคˆ :-

(1) เค‰เคค्เคชाเคฆเคจ เค”เคฐ เคฐाเคœเคธ्เคต เคฎें เคตृเคฆ्เคงि - 1970 เค•े เคฆเคถเค• เคธे เคชूเคฐ्เคต เคนเคฐिเคค เค•्เคฐांเคคि เคต เคถ्เคตेเคค เค•्เคฐांเคคि เคœैเคธे เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เค•เคฐाเค เค—เค | เคœिเคธเคธे เค•िเคธाเคจों เค•ो เค‰เคจ्เคจเคค เค•िเคธ्เคฎ เค•े เคฌीเคœ เค–ाเคฆ्เคฆ, เค‰เคฐ्เคตเคฐเค• เค†เคฆि เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เค•เคฐाเค เค—เค, เคœिเคธเคธे เค‰เคค्เคชाเคฆเคจ เคต เคฐाเคœเคธ्เคต เคฎें เคตृเคฆ्เคงि เคนुเคˆ |

(2) 1971 เค•ा เคญाเคฐเคค- เคชाเค• เคฏुเคฆ्เคฆ - 1971 เคฎें เคฌंเค—เคฒाเคฆेเคถ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคญाเคฐเคค เคต เคชाเค• เค•े เคฌीเคš เคฏुเคฆ्เคฆ เคนुเค† เคœिเคธเคฎें เคญाเคฐเคค เค•ी เคœीเคค เคนुเคˆ | เคตिเคถ्เคต เคฎें เคธเคญी เคฒोเค—ों เคจे เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เค•ी เคช्เคฐเคถंเคธा เค•ी |

(3) 14 เคฌैंเค•ो เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏเค•เคฐเคฃ เคต เคช्เคฐिเคตी เคชเคฐ्เคธ - เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เคจे เค…เคชเคจे เคถाเคธเคจ เค•ाเคฒ เคฎें 14 เคฌैंเค•ो เค•ो เคธเคฐเค•ाเคฐी เคธเคฎ्เคชเคคि เคฌเคจाเคฏा เค”เคฐ เคฐाเคœाเค“ं เค•े เคตिเคถेเคทाเคงिเค•ाเคฐ เค•ो เค–เคค्เคฎ เค•เคฐเค•े เค‰เคจ्เคนें เคœเคจเคธाเคงाเคฐเคฃ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฒाเค•เคฐ เค–เฅœा เค•िเคฏा |

(4) เค—เคฐीเคฌी เคนเคŸाเค“ เค•ा เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ - เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เคจे 1971 เคฎें เคเค• เคฌीเคธ เคธूเคค्เคฐी เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เคชेเคถ เค•िเคฏा เคœिเคธเคฎे เคฎुเค–्เคฏ เค—เคฐीเคฌी เคนเคŸाเค“ं เคฅा | เค‡เคธเคฎें เคœเคจเคคा เค•े เค†เคฐ्เคฅिเค• เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฌिเคจ्เคฆु เคฎौเคœूเคฆ เคฅे เค‡เคธ เค•ाเคฐเคฃ เคธे เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เค•ो เคฌเคนुเคค เคธเคฐाเคนा เค—เคฏा |

8. 1960 เค•े เคฆเคถเค• เค•ी เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคธिंเคกिเค•ेเคŸ เค•ा เค•्เคฏा เค…เคฐ्เคฅ เคนै ? เคธिंเคกिเค•ेเคŸ เคจे เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคฎें เค•्เคฏा เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญाเคˆ ? 

เค‰เคค्เคคเคฐ :

เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•े เคญीเคคเคฐ เคธिंเคกिเค•ेเคŸ เค•ा เค…เคฐ्เคฅ - เคธिंเคกिเค•ेเคŸ เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•े เคญीเคคเคฐ เคคाเค•เคคเคตเคฐ เคต เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคจेเคคाเค“ं เค•ा เคธเคฎूเคน เคฅा | เค‡เคธ เคธเคฎूเคน เค•े เคจेเคคाเค“ं เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคธंเค—เค เคจ เคชเคฐ เคจिเคฏเคจ्เคค्เคฐเคฃ เคฅा | เคธिंเคกिเค•ेเคŸ เคฎें เคฎเคฆ्เคฐाเคธ เค•े เค•े. เค•ाเคฎเคฐाเคœ, เคฎुंเคฌเคˆ เค•े เคเคธ. เค•े เคชाเคŸिเคฒ, เคฎैเคธूเคฐ เค•े เคเคธ.เคจिเคœเคฒिंเค—เคช्เคชा, เค†เคจ्เคง्เคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ เค•े เคเคจ.เคธंเคœीเคต เคฐेเคก्เคกी, เคชเคถ्เคšिเคฎ เคฌंเค—ाเคฒ เค•े เค…เคคुเคฒ्เคฏ เค˜ोเคท, เคคเคฅा เคฌिเคนाเคฐ เค•े เค•े.เคฌी.เคธเคนाเคฏ เคœैเคธे เคฆिเค—्เค—เคœ เคจेเคคा เคถाเคฎिเคฒ เคฅे |

Q9. เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•िเคจ เคฎเคธเคฒो เค•ो เคฒेเค•เคฐ 1969 เคฎें เคŸूเคŸ เค•ी เคถिเค•ाเคฐ เคนुเคˆ ?

เค‰เคค्เคคเคฐ :

เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคจिเคฎ्เคจ เค•ाเคฐเคฃों เคธे เคŸूเคŸ เค•ी เคถिเค•ाเคฐ เคนुเคˆ :-

(1) 14 เคฌैंเค•ो เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏเค•เคฐเคฃ เคต เคช्เคฐिเคตी เคชเคฐ्เคธ - เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เคจे 14 เคฌैंเค•ों เค•ो เคธเคฐเค•ाเคฐी เคธंเคชเคคि เค˜ोเคทिเคค เค•เคฐ เคฆिเคฏा เค”เคฐ เคฐाเคœाเค“ं เค•े เคตिเคถेเคทाเคงिเค•ाเคฐ เคช्เคฐिเคตी เคชเคฐ्เคธ เค•ो เคธเคฎाเคช्เคค เค•เคฐ เคฆिเคฏा,เคœिเคธ เค•ाเคฐเคฃ เคธे เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เค”เคฐ เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เค•े เคตिเคค เคฎंเคค्เคฐी เคฎोเคฐाเคฐเคœी เคฆेเคธाเคˆ เค•े เคฌीเคš เคฎเคคเคญेเคฆ เค‰เคญเคฐे |

(2) 1969 เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เคšुเคจाเคต - 1969 เคฎें เคนुเค เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เคšुเคจाเคต เคฎें เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เค”เคฐ เคธिंเคกिเค•ेเคŸ เค•े เคฌीเคš เคคเคจाเคต เค•ा เคฎाเคนौเคฒ เคฌเคจ เค—เคฏा |

(3) เค—ुเคœเคฐे เคตเค•्เคค เค•े เคฎเคคเคญेเคฆ - เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคฎें เคชเคนเคฒे เคธे เคนी เค†เคชเคธी เคฎเคคเคญेเคฆ เคšเคฒ เคฐเคนें เคฅे เคœिเคจเค•ा เคธเคฎाเคงाเคจ เค•เคฐเคจे เค•ा เค…เคตเคธเคฐ 1969 เค•े เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เคšुเคจाเคต เคฎें เคฒिเคฏा |

(4) เค†เคงिเค•ाเคฐिเค• เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ เค•ी เคนाเคฐ - 1969 เค•े เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เคšुเคจाเคต เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เค†เคงिเค•ाเคฐिเค• เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ เคจीเคฒเคฎ เคธंเคœीเคต เคฐेเคก्เคกी เค•ी เคนाเคฐ เคนुเคˆ เค”เคฐ เคตी.เคตी เค—िเคฐी เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชเคคि เค•ा เคšुเคจाเคต เคœीเคค เค—เค |

(5)เคช्เคฐเคงाเคจเคฎเคจ्เคค्เคฐी เค•ा เคจिเคท्เค•ाเคธเคจ - เค†เคงिเค•ाเคฐिเค• เค‰เคฎ्เคฎीเคฆเคตाเคฐ เค•ी เคนाเคฐ เค•े เคฌाเคฆ เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคจे เคช्เคฐเคงाเคจเคฎเคจ्เคค्เคฐी เค•ो เคจिเคท्เค•ाเคธिเคค เค•เคฐ เคฆिเคฏा | เค‡เคธเคธे เคชाเคฐ्เคŸी เคฆो เคญाเค—ो เคฎें เคตिเคญाเคœिเคค เคนो เค—เคˆ |

เคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เค…เคจुเคš्เค›ेเคฆ เค•ो เคชเฅे เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคชूเค›े เค—เค เคช्เคฐเคถ्เคจों เค•े เค‰เคคเคฐ เคฆे :

เค‡เคฆिเคฐा เค—ांเคงी เคจे เค•ाเค—्เคฐेเคธ เค•ो เค…เคค्เคฏंเคค เค•ेเคฆ्เคฐीเค•्เคฐीเคค เค”เคฐ เค…เคฒोเค•เคคांเคค्เคฐिเค• เคชाเคฐ्เคŸी เคธंเค—เค เคจों เคฎें เคคเคฌ्เคฆीเคฒ เค•เคฐ เคฆिเคฏा , เคœเคฌ เค•ि เคจेเคนเคฐू เค•े เคจेเคค्เคฐिเคค्เคต เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคถुเคฐूเค†เคคी เคฆเคถเค•ो เคฎें เคเค• เคธंเค˜ीเคฏ เคฒोเค•เคคांเคค्เคฐिเค• เค”เคฐ เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐाเค“ เค•े เคธเคฎाเคนाเคฐ เค•ा เคฎเคš เคฅी | เคจเคˆ เค”เคฐ เคฒोเค•เคฒुเคญाเคตเคจा เคฐाเคœเคจीเคคि เคจे เคฐाเคœเคจिเคคिเค• เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐा เค•ो เคฎเคนเคœ เคšुเคจाเคตी เคตिเคฎเคฐ्เคถ เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคฆिเคฏा | เค•เคˆ เคจाเคฐे เค‰เค›ाเคฒे เค—เค , เคฒिเค•िเคจ เค‡เคธเค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคฏเคน เคจเคนी เคฅी เค•ि เค‰เคธी เค•े เค…เคจुเค•ूเคฒ เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคจीเคคिเคฏां เคญी เคฌเคจाเคจी เคฅी -1970 เค•े เคฆเคถเค• เค•े เคถुเคฐूเค†เคคी เคธाเคฒो เคฎें เค…เคชเคจी เคฌเฅœी เคšुเคจाเคตी เคœीเคค เค•े เคœเคถ्เคจ เค•े เคฌीเคš เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคเค• เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคเค• เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคธंเค—เค เคจ เค•े เคคौเคฐ เคชเคฐ เคฎเคฐ เค—เคˆ |

(เค•) เคฒेเค–เค• เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคจेเคนเคฐू เค”เคฐ เค‡ंเคฆिเคฐा เค—ांเคงी เคฆ्เคตाเคฐा เค…เคชเคจाเคˆ เค—เคˆ เคฐเคฃเคจीเคคिเคฏो เคฎें เค•्เคฏा เค…ंเคคเคฐ เคฅा ?

(เค–) เคฒेเค–เค• เคจे เค•्เคฏों เค•เคนा เคนै เค•ि เคธ्เคคเคฐ เค•े เคฆเคถเค• เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคฎเคฐ เค—เคˆ ?

(เค—) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคฎें เค†เค เคฌเคฆเคฒाเคตों เค•ा เค…เคธเคฐ เคฆूเคธเคฐी เคชाเคฐ्เคŸीเคฏो เคชเคฐ เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคชเฅœा ?

เค‰เคค्เคคเคฐ : 

(เค•) เคชं เคจेเคนเคฐु เคชाเคฐ्เคŸी เค•े เคจेเคคाเค“ं เคธे เคตिเคšाเคฐ- เคตिเคฎเคฐ्เคถ เค•เคฐเค•े เค…เคชเคจे เคฐเคฃเคจीเคคिเคฏां เคฌเคจाเคคे เคฅे, เคœเคฌเค•ि เคถ्เคฐीเคฎเคคी เค—ाँเคงी เค•เคˆ เคฌाเคฐ เคฌिเคจा เค•िเคธी เคธे เค•ोเคˆ เคชเคฐाเคฎเคฐ्เคถ เค•िเค เคนी เคฐเคฃเคจीเคคिเคฏां เคฌเคจाเคคी เคฅीं |

(เค–) เคฒेเค–เค• เคจे เค‡เคธเคฒिเค เค•เคนा เค•ि เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคฎเคฐ เค—เคˆ, เค•्เคฏोंเค•ि เคถ्เคฐीเคฎเคคी เค—ांเคงी เค•्เคฐ เคธเคฎเคฏ เคชाเคฐ्เคŸी เคธंเค—เค เคจ เค•ो เคฎเคนเคค्เคต เคจเคนीं เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคฅा |

(เค—) เค•ांเค—्เคฐेเคธ เคชाเคฐ्เคŸी เคฎें เค†เค เคฌเคฆเคฒाเคตों เคธे เคฆूเคธเคฐी เคชाเคฐ्เคŸिเคฏों เค•ो เคเค•เคœुเคŸ เคนोเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเคคा เคฎिเคฒी |

0 comments: